Periodontoloji
DİŞ ETİ HASTALIKLARI PERİODONTOLOJİ
Periodontoloji, dişleri çevreleyen dokular, iltihabi hastalıklar ve bunların tedavisi ile ilgilenen ana bilim dalıdır.
Periodontal hastalıklar, toplumda çocukluktan yaşlılığa kadar her yaşta insanı farklı şiddette etkileyebilmektedir. Çoğu zaman hastanın ağrı gibi bir şikayeti olmadığı için belirti vermeden ilerleyebilmektedir. Hastanın şikayeti olduğunda ise sağlam ve çürüksüz dişler, destek dokulardaki kayıplardan dolayı sallanarak kaybedilmektedir
Toplumda yaygın olarak rastlanan periodontal hastalıkların ilk belirtisi; diş etinde kanamadır. Diş eti; kızarık, şiş ve parlak yüzeylidir. Çoğu zaman bu belirtilere, ağız kokusu, diş etinde kaşınma, kanama hissi ve dişlerde hassasiyet de eşlik eder.
Periodontitis; diş ve dişi destekleyen dokuların (periodontal ligament, sement, alveol kemiği) yıkımıyla karakterize iltihapsal bir hastalıktır Diş eti iltihabı, alveol kemiğine (çene kemiği) kadar ilerlemiştir. Periodontitisin temel nedeni; bakteri plağıdır ve mekanik olarak tedavi edilebilir. Ancak genel sağlık durumu ile ilgili sistemik faktörler de hastalığın oluşmasında etken olabilir. Sistemik faktörler içinde diabet, kalp damar hastalıkları, epilepsi, down sendromu, AIDS ve kan hastalıkları sayılabilir.
Dişeti hastalıklarının (Periodontal hastalıkların) teşhis ve tedavisi
Dişhekimleri dişetlerinin genel görünümünden şüphelendikleri zaman ‘periodontal sonda’ adı verilen bir alet ile diş ile dişeti arasındaki dişeti cebinin boyunu ölçerler. Ayrıca dişlerin etrafındaki kemik dokusunu değerlendirmek için röntgen filmler alınabilir. Böylece dişeti hastalıkları teşhis edilir.
Periodontal tedavinin ana amacı ise umutsuz gibi görünen sağlıksız dişleri ağızda tutmaktır. Hastalığın tipi ve şiddetine göre değişik tedavi yöntemleri uygulanabilir. Bunlar; öncelikle ağız hijyeni eğitimi, diş taşı temizliği, kök yüzeyi düzleştirilmesi, rejeneratif, rekonstrüktif ve mukogingival operasyonlar olarak özetlenebilir.
Hastalığın tipi ve şiddeti, hastanın alışkanlıkları, hekimi ile yapacağı işbirliği, ağız hijyeninin standardı, tedavi planlaması ve başarısını doğrudan etkiler.
Periodontal tedavi, erken teşhis ile gerekli müdahaleler yapıldığında sonuçları kesin ve hasta memnuniyetinin en yüksek oranda olduğu diş hekimliği hizmetidir. Unutulmamalıdır ki; periodontal olarak sağlıklı olmayan dişlere hiçbir restoratif tedavi uygulanamaz.
Yüksek gülme hattı olan bireylerin diş eti estetiğini sağlamak da, periodontal tedavi kapsamındadır.
Diş Taşı Temizliği Nedir?
Tükürükte bulunan kalsiyumun, diş yüzeylerinde biriken bakteri plağı üzerinde çökelmesi sonucu diştaşları oluşur. Bu taşların ultrasonik cihazlarla diş yüzeyinden uzaklaştırılmasına detertraj denir.Dişeti hastalıklarının tedavileri arasındaki en yaygın ve koruyucu yöntemdir
Ne Zaman Uygulanır?
Dişeti hastalığına neden olan plak ve diş taşlarının uzaklaştırılması için diş taşı temizliği işlemleri yapılır. Hastalığın erken dönemlerinde özellikler gingivitiste, durumun kontrol altına alınabilmesi için bu tedavi yeterlidir. Ancak ileri düzeydeki vakalarda bu işlem tedavinin ilk basamağı olabilir.
Nasıl Uygulanır?
Diş taşı temizliği ve kök yüzeyi düzleştirmede ultrasonik aletler ve el aletleri kullanılır. Ultrasonik aletler hava basıncı ya da elektrik ile çalışırlar. Bu aletler yüksek frekansta titreşir ve diş üzerindeki plak ve diş taşlarını yüzeyden uzaklaştırırken, su ile yıkama sistemi metal ucun çalışırken soğuması ve dişten çıkan artıkların uzaklaştırılmasına yardım eder. El aletleri keskin kenarlara sahiptir ve bu kenarlar dişe yaslanarak diş yüzeyindeki diş taşları uzaklaştırılır.
Dişeti Flep Cerrahisi Nedir?
Dişeti flep cerrahisinde dişetleri dişlerden ayrılarak geçici olarak kıvrılır. Böylece diş hekimi diş kökünü ve kemiği görebilir.
Hangi Durumlarda Kullanılır?
Dişeti flep cerrahisinin amacı dişeti hastalığının (periodontitis) tedavi edilmesidir. Bu işlem orta ya da ileri düzeyde dişeti hastalığı olan kişilere tavsiye edilir. Dişeti enfeksiyonu cerrahi olmayan bir yöntem ile ortadan kaldırılamıyor ise dişeti flep cerrahisi kullanılır. Dişeti flep cerrahisi, başka bir işlem olan kemik cerrahisi ile birlikte de uygulanabilir.
Hazırlık
Öncelikle, dişler etrafındaki tüm plak ve diş taşları uzaklaştırılır ve ağız hijyeni iyileştirilir. diş hekiminiz ya da periodontistiniz genel sağlığınızın ya da kullanıyor olduğunuz ilaçların cerrahi işlem yapılmasına izin verip vermediğini kontrol eder.
Uygulama Nasıl Yapılır?
Bölge öncelikle lokal anestezi ile uyuşturulur. Dişetleri bir el alet yardımı ile dişlerden ayrılır. Böylece hekim köklere ve dişi destekleyen kemik dokusuna direkt olarak ulaşabilir. Sonra enfekte dokular dişler arsından ve kemikteki deliklerden (defektler) uzaklaştırılır. Diştaşı temizliği ve kök yüzeyi düzleştirme işlemleri uygulanır. Kemikte defektler mevcutsa, kemikler yeniden şekillendirilerek düzeltilebilirler.
Bu işlemlerden sonra, dişetleri yeniden dişler üzerindeki yerlerine yerleştirilerek dikişler ile sabitlenir.
Tedavi Sonrasında Yapılması Gerekenler
İşlemden sonra, az da olsa rahatsızlık hissetmek mümkündür. Hekiminiz tarafından reçete edilen ağrı kesiciler işlemden sonra kullanılabilir. Bu sizi rahat ettirecektir.
Cerrahi uygulanan alan iyileşirken bu alanın olabildiğince temiz tutulması çok önemlidir. Geri kalan alanlardaki dişlerinizi fırçalamaya ve diş ipi ve antimikrobiyal ağız gargaraları kullanmaya devam etmeniz gerekmektedir.
Az miktarda şişlik oluşabilir. Bunu önleyebilmek için tedavi edilen alana ağız dışından (yüzden) buz kompresi uygulanarak önlenebilir. Enfeksiyonun önlenmesi için, antibiyotikler reçete edilebilir. Tedavi edilen alan 7-10 içinde hekiminiz tarafından kontrol edilir.